Η αναβολή είναι ένας τρόπος κοινωνικά αποδεκτός να δηλώσει κανείς: «Δεν θέλω να το κάνω και δεν μπορείς να με κάνεις να το κάνω». Είναι ένας τρόπος να φαίνομαι «καλός» ενώ δεν σκοπεύω να είμαι. Είναι ακόμη ένας τρόπος εκδίκησης ή αποφυγής καθηκόντων που μοιάζουν δύσκολα. Είναι συχνά μια αυτοτιμωρία. Συνήθως οι άνθρωποι που αναβάλουν δεν ξέρουν το λόγο που κρύβεται πίσω από τη συμπεριφορά αυτή. Ξέρουν βέβαια πόσο ταλαιπωρεί αυτούς και τους γύρω τους άσχετα αν δεν το παραδέχονται ή δεν κάνουν κάτι γι’ αυτό. Τις περισσότερες φορές επιθυμούν να κάνουν αλλά ή δεν ξέρουν ή δεν μπορούν. Ας έχουμε λοιπόν κατανόηση και ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον ως γονείς, να διευκολύνουμε τα παιδιά μας, να φύγουν από τη μάστιγα αυτή που αν εδραιωθεί για τα καλά, χρειάζονται αρκετές συνεδρίες σε ειδικούς, για να αλλάξει και φυσικά μόνον όταν ο ίδιος το θελήσει.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
- Επιτρέψτε στο παιδί σας να υποστεί τις συνέπειες της αναβολής του χωρίς να του υπενθυμίζετε τις υποχρεώσεις του.
- Αν αναβάλει ή ξεχνά και μετά είναι αναστατωμένο με τις συνέπειες ακούστε συμπάσχοντας. Όχι με κηρύγματα και επαναλαμβάνοντας τη γνωστή φράση των γονιών «στο ‘λεγα εγώ!». Και προ παντός ΜΗΝ δώσετε λύση αναλαμβάνοντας μερίδιο ευθύνης. Με άλλα λόγια, κάνοντας αντί για το παιδί για «να τελειώνουμε». Χρειάζεται πολλές φορές «να πάθει για να μάθει».
- Μην του επιτρέπετε να ξεπερνά τις συνέπειες με συγνώμες είναι καλύτερα να πείτε: «Με τη συγνώμη δεν θα γίνει η δουλειά γρηγορότερα. Τι θάλεγες να μιλήσουμε για το τι θα αισθάνεσαι αφού κάνεις τη δουλειά σου».
- Μη ρωτάτε ερωτήσεις που μπορούν να απαντηθούν με «ναι» και «όχι». Είναι καλύτερα να πείτε: «Θα το κάνεις αυτό σε 5 λεπτά ή σε 10;». Έτσι του δίνετε την επιλογή να αναλάβει την ευθύνη του. Κάποιες φορές αυτό και μόνο είναι αρκετό.
- Όταν λέτε κάτι είναι καλύτερα να το εννοείτε. Αν πάρετε την απάντηση «μετά», μπορείτε να πείτε «Το μετά δεν είναι μια πιθανή απάντηση. Κάντο τώρα και φώναξέ με να δω το πώς το έκανες».
Προτάσεις για το μέλλον
- Σκεφθείτε μήπως επιβάλετε πολύ συχνά τη γνώμη σας αντί να προσφέρετε επιλογές.
- Επιτρέψτε του να παίρνει μέρος στον προγραμματισμό.
- Μη δίνετε εντολές και περιμένετε να γίνουν όταν εσείς λείπετε. Είναι καλύτερα οι δουλειές να γίνονται όταν είστε στο σπίτι για να μπορείτε να ενθαρρύνετε τη προσπάθεια.
- Ρωτήστε τον αν η αναβολή είναι πρόβλημα και για κείνον και αν χρειάζεται τη βοήθειά σας για να το λύσει. Βοηθήστε στον προγραμματισμό.
Καλό θα είναι να βοηθήσουμε τα παιδιά να καταλάβουν πως τα λάθη είναι ευκαιρείες για να μάθουμε και πως δεν χρειάζεται να είναι κανείς τέλειος. Αν διαπιστώσει το ίδιο το παιδί τι χάνει από τη συμπεριφορά του αυτή είναι πολύ πιθανό να θελήσει να τη διορθώσει. Αν μπούμε σε μια μάχη ώστε να αποδείξουμε πόσο λανθασμένη συμπεριφορά είναι, μπορεί και να ενισχύσουμε την εδραίωσή της για πάντα. Πολλές περιπτώσεις αναβλητικότητας σε ενήλικες οφείλονται σε πιεστικές συμπεριφορές των γονιών τους σε μικρή ηλικία. Αν είχαν οι γονείς επιμείνει λιγότερο ίσως και να είχε λυθεί το ζήτημα.
Ας σεβαστούμε τη διαφορετικότητα του καθενός μας. Υπάρχουν περιπτώσεις που κάποιος μπορεί απλά να αφίνει κάτι για τη τελευταία στιγμή γιατί λειτουργεί καλύτερα κάτω από πίεση. Δεν σημαίνει πως είναι αναβλητικός και κυρίως αφού είναι αποτελεσματικός δεν χρειάζεται να αλλάξει το χαρακτηριστικό του αυτό. Είναι ο δικός του τρόπος και είναι δικαίωμά του να τον κρατήσει. Επειδή μπορεί να είναι διαφορετικός από το δικό μας δεν σημαίνει ότι είναι λάθος. Ας είμαστε καλοπροαίρετοι με τα χαρακτηριστικά που εκδηλώνουν τα παιδιά μας και ας μη δίνουμε μεγαλύτερη έμφαση από αυτή που χρειάζεται η κάθε συμπεριφορά.
Γράφει η οικογενειακή σύμβουλος Ερατώ Χατζημιχελάκη
